Moje dziecko

Gdy dziecko jest małe, mówi: „widziałem w parku krasnoludka”, albo: „za oknem stał wielki lud”. Wtedy dorośli je strofują: „Może przestałbyś zmyślać?!” A przecież każdy z nas kłamie. Dorośli sięgają wręcz po cały arsenał kłamstw.

Mamy kłamstwa usprawiedliwione, przypadkowe, mimowolne, połowiczne a nawet perfidne. Niektóre kobiety uwielbiają chwalić się swoim partnerem opisując jaki to jest romantyczny i szarmancki w każdej sytuacji. Mężczyznom zdarza się mieć ogromne powodzenie u płci pięknej lub łowić taaakie ryby jakich świat nie widział.

Dzieci także opowiadają często nierealne historie. Konfabulują, wprowadzając do swojego świata, świat bajek, zwierząt. Wtedy rodzice zachwycają się, że dziecko ma bujną wyobraźnię. Są też tacy, którzy historiami dziecka są przerażeni. Skąd mu się to bierze? – pytają zdumieni.
Tymczasem naszym dzieciom miesza się często świat realny z tym co nierealne, usłyszane
w bajce lub programie telewizyjnym.  Kilkanaście lub kilkadziesiąt obrazów składa się
w jeden i żyje w jakimś dziwnym szalonym wirze. Wszystko to jednak można spokojnie zakwalifikować do faz rozwojowych i zjawiskiem się nie przejmować. Oczywiście pod warunkiem, że świat fikcyjny nie zagraża rzeczywistemu. Znane są przypadki gdy kilkuletnie dziecko próbuje naśladować bohaterów filmowych na przykład wyskakując z drugiego piętra z parasolką w dłoni.

Wystarczy wejść do szkoły i posłuchać, jak dzieci licytują się co kto ma w domu, kim są rodzice i ile zarabiają. Z rozmów tych wynika, że wszystkie matki mogłyby zostać miss świata, wszyscy tatusiowie są tacy jak James Bond a wszyscy rodzice byliby na liście stu najbogatszych ludzi w rankingu Forbesa.
Opowiadając swoje historie dzieci chcą poczuć się lepsze. Czasem w ich domach dzieje się źle i właśnie to zło chcą przykryć czymś dobrym. Opowiadają bo chcą zostać zauważone, chcą dostać nagrodę lub uniknąć kary.
Kłamstwo i konfabulacja są naciąganiem rzeczywistości. Kłamstwo służy do uzyskania nagrody lub uniknięcia kary. Konfabulujemy z chęci otrzymania specyficznej nagrody – bycia zauważonym, zyskania aprobaty innych, poczucia się lepiej.

Jeśli rodzic dobrze zna swoje dziecko i potrafi z nim rozmawiać, bez problemu „wyłapie” nawet minimalne zmiany w głosie, zauważy rozbiegane lub wyjątkowo silnie skupione oczy, pocenie się, zaczerwienienie twarzy czy inne tiki nerwowe. Znaki te towarzyszą kłamstwu, nie ma ich za to przy konfabulacji.
Dziecko może być świetnym aktorem, mimo to rodzic który je zna, stoi na wygranej pozycji. Jeśli dziecko lub nastolatek od miesięcy chodził smutny a teraz nagle się uśmiecha, nie obgryzał paznokci a teraz obgryza, nie kąpał się w ogóle a teraz robi to trzy razy dziennie, coś musiało się wydarzyć. Ważne by w porę zaobserwować zmiany i znaleźć ich właściwą przyczynę. Kłamstwo nigdy nie pojawia się bez przyczyny.

Dorota Zawadzka – specjalistka od wychowania, znana z programów „Super niania” i „Świat według dziecka” na swój użytek stworzyła specyficzny podział. Jej zdaniem dziecko może kłamać o sobie, o swoim otoczeniu – o rodzinie, domu, swoim życiu ale nie mieszając w to samego siebie  i może kłamać o sytuacji – czyli o wszystkim co go dotyczy ale bez mówienia o sobie.  Jest przekonana, że dziecko kłamiące o sobie jest dużo bardziej zdesperowane. Podobnie, nie mówienie prawdy na swój temat też uznaje za oszustwo.

Telewizyjna „Super niania” mówi o dojrzewaniu, okazywaniu uczuć i podejmowaniu samodzielnych decyzji. Kłamstwo i konfabulację podobnie jak i szereg innych problemów wieku dorastania opisuje i podpowiada jak wyjść z rodzicielskich opresji. A wszystko to mieści w II części książki „Moje dziecko”.

Lekturę warto polecić wszystkim rodzicom. Zwłaszcza tym, którzy chcą mądrze kochać i dobrze wychować dzieci w wieku szkolnym.

Książka „Moje dziecko” ukazała się nakładem wydawnictwa Czarna Owca.
Rok wydania 2010.
Objętość: 268 stron.

Uwagi: Polecamy ***