Gospodarne dziecko?

Potężne regały wypełnione setkami kolorowych, kuszących artykułów, a między nimi malec ściskający w rękach najnowszy model zabawkowego auta. Tak, właśnie tego, który w ostatnim tygodniu wciąż reklamują w TV. Do chłopca zbliżają się rodzice i…

• wkładają do koszyka wybraną zabawkę (w tej wersji cała rodzina udaje się zadowolona do kasy),lub
• odmawiają zakupu, przez co dalszy rozwój akcji może wyglądać następująco (do wyboru):
• dziecko zaczyna żałośnie płakać i prosić rodziców o zgodę na zakup,
• dziecko rozpoczyna negocjacje w stylu „Jak mi kupisz, to obiecuję już nigdy więcej nie mazać po ścianach”,
• dziecko wpada w histerię, wrzeszczy, tupie, upada na podłogę, etc.,
• dziecko spokojnie odkłada upragnioną zabawkę na sklepową półkę.

Jeśli nawet bezpośrednio nie uczestniczyłaś w takiej sytuacji, to z pewnością podczas zakupów zdarzyło Ci się obserwować podobne wydarzenie. Prawdopodobnie na pytanie o to, które zakończenie historii jest Twoim zdaniem najrzadziej spotykane, odpowiesz: „ostatnie”. Z pewnością jednak, każdy rodzic marzy o tym właśnie scenariuszu. Mało prawdopodobne? Niemożliwe?

MOŻLIWE! Pozostaje jedynie pytanie jak to osiągnąć. Niestety nie ma cudownej metody, która spowoduje nagłą zmianę zachowania naszej pociechy. Jest za to wiele sposobów, które dostosowane do konkretnego dziecka, naszych domowych zwyczajów i dzięki rodzicielskiej konsekwencji pozwolą dotrzeć do celu.

Nauczenie dziecka gospodarności nie jest łatwym i szybkim zadaniem. Jest długotrwałym procesem, który rodzice powinni realizować już od najwcześniejszych lat życia malca.

Janet Bodnar (od kilkunastu lat doradzająca rodzicom, jak wychowywać dzieci w duchu gospodarności) w książce „Jak wychować gospodarne dzieci?” przedstawia

„dziesięć reguł, według których warto żyć, aby nauczyć swoje dzieci wartości związanych z pieniędzmi:

• 1. Nie bój się rozmawiać z dziećmi o pieniądzach. Muszą się nauczyć, że pieniądze to po prostu przydatne narzędzie codziennego życia, a nie coś, czego można pożądać, bać się, gromadzić, chować lub czego trzeba się wstydzić. Nie kupisz za nie szczęścia, ale dzięki nim masz duże możliwości.
• 2. Nie pobłażaj swoim dzieciom. O miłości nie świadczy ilość rzeczy, jakie im kupisz.
• 3. Nie wysyłaj sprzecznych komunikatów, robiąc wykład o marnotrawieniu pieniędzy na nową konsolę do gier wideo, gdy samemu oglądasz telewizję na wielkim ekranie.
• 4. Nie bądź niekonsekwentny. Jeśli ustaliłeś, że nie będziesz pożyczać pieniędzy swoim dzieciom, nie łam tej zasady, gdy po raz pierwszy poproszą o pożyczkę.
• 5. Nie rezygnuj przed rozpoczęciem. Dzieci zaakceptują wszystkie reguły i dowolny system gospodarowania pieniędzy, pod warunkiem, że będziesz się ich trzymał.
• 6. Nie stosuj sloganów. Nie możesz oczekiwać, by dzieci „zrozumiały wartość pieniądza”, jeśli ich tego nie nauczysz.
• 7. Nie zbywaj swoich dzieci. Jeśli zadają pytania związane z finansami, odpowiedz im uczciwie i zgodnie z ich wiekiem.
• 8. Nie przeżywaj na nowo swojego dzieciństwa. Bądź realistyczny, jeśli chodzi o siłę pieniądza i tego, ile uda się dziś kupić za złotówkę.
• 9. Nie przeciążaj dzieci informacjami. One tak naprawdę nie chcą wiedzieć, ile zarabiasz; chcą tylko zapewnienia, że wszystko jest w porządku.
• 10. Nie narzekaj zbyt dużo na swoją pracę. Nie chcesz, by dzieci cynicznie odnosiły się do świata pracy, zanim jeszcze do niego wkroczą.”

Zagadnienia dotyczące pieniędzy, zarządzania nimi, wydawania i oszczędzania nie mogą być tematami tabu. Im wcześniej zaczniemy o tych kwestiach rozmawiać, tym lepiej. Należy jednak pamiętać, iż wspólne dyskusje i odpowiedzi na nurtujące dziecko pytania muszą być adekwatne do jego wieku. Niezależnie jednak od stopnia zainteresowania dziecka tematem finansów, każdy rodzic powinien przekazać potomstwu kilka podstawowych umiejętności gospodarowania pieniędzmi. Według Janet Bodnar jest ich sześć:

• 1. „Jak zarządzać gotówką z kieszonkowego. Żaden szkolny wykład i program komputerowy nie nauczy dzieci, jak ustalać priorytety i podejmować decyzje dotyczące wydatków, lepiej niż konieczność poradzenia sobie z 8 złotymi tygodniowo.
• 2. Jak prowadzić rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (z kartą bankomatową i debetową). Każdy nastolatek powinien mieć rachunek i wiedzieć jak go prowadzić – najlepiej od razu , jak tylko znajdzie pracę na pół etatu. (Jeśli Twoje dziecko nie ukończyło 18 lat, otwórz subkonto lub specjalne konto dla nastolatka wymagające zgody rodzica lub opiekuna prawnego).
• 3. Jak oszczędzać na konkretny cel. Nikt nie będzie oszczędzał tylko dlatego, że jest to dobrze widziane. Dzieci potrzebują powodu, by nie wydawać, bez względu na to, czy oszczędzają, by uzupełnić kolekcję swoich zbiorów, czy kupić samochód. Rozważ dołożenie takiej samej lub części tego, co uda się im odłożyć.
• 4. Jak określić wartość pieniądza w czasie. To naukowy sposób wyrażenia tego, że małe sumy zaoszczędzone w młodości po jakimś czasie zmienią się w duże stosy pieniędzy. Aby pokazać dzieciom, jak bogate mogą być, pozwól im sprawdzić parę kombinacji w kalkulatorze finansowym (na przykład na stronie www.kalkulator.pl/finansowe.html lubwww.bankier.pl).
• 5. Jak wyjść lub nie wyjść z zadłużenia. Zamiast zaczynać kolejny wykład na temat zadłużenia, użyj następującego przykładu, aby zilustrować pułapki kredytowe. Powiedzmy, że odkładasz miesięcznie 50 złotych, by spłacić zadłużenie na karcie kredytowej w wysokości 2000 złotych, przy czym oprocentowanie kredytu wynosi 18%. To oznacza, że spłata zadłużenia zajmie 62 miesiące – a jego koszt (zapłacone odsetki) wyniesie 1077 złotych.
• 6. Jak porównywać ceny. Rozpocznij od cen za jednostkę w sklepie spożywczym, po czym przejdź do porównywania znanych marek (co pomoże dzieciom zastanowić się nad podziałem ich kieszonkowego przeznaczonego na ubrania).”

Wracając do sytuacji w sklepie, przedstawionej na początku artykułu, zapewniam, iż po dokładnym przeczytaniu lektury „Jak wychować gospodarne dzieci?” będziecie wiedzieć jak sprawić by wspólne zakupy nie przeradzały się w rodzinne kłótnie czy dziecięce histerie. Autorka książki proponuje wiele różnorodnych rozwiązań opartych na jej własnym doświadczeniu oraz zaczerpniętych od dzielących się swoimi doświadczeniami rodziców. Szeroki wachlarz oferowanych propozycji powoduje, że każdy rodzic może wybrać metodę, która jest zgodna z jego przekonaniami i ma szansę sprawdzić się w danej rodzinie. Zatem wszystkich obecnych i przyszłych rodziców oraz opiekunów zapraszam do lektury tej niezwykle pouczającej książki.

kk

Książka Janet Bodnar „Jak wychować gospodarne dzieci?”
ukazała się nakładem wydawnictwa HELION.